Mensen met een licht verstandelijke beperking en seksueel grensoverschrijdend gedrag

Gepubliceerd op March 22nd, 2023

Info en achtergronden

Mensen met een licht verstandelijk beperking (ook wel LVB genoemd) ervaren meer problemen in praktische- en sociale vaardigheden. Er is sprake van een verminderde cognitieve ontwikkeling. Deze personen kunnen zich dus in sociale omstandigheden minder goed aanpassen en hebben moeite zich in te leven in een ander. Ook is er sprake van beperkte impulscontrole. Dit betekent dat het voor deze personen lastig kan zijn om hun eigen emoties te controleren en drang te weerstaan. Doordat ook het werkgeheugen van de hersenen beperkt is, zorgt dit voor problemen in het verwerken van informatie en het opslaan hiervan. Hierdoor kan iemand vastlopen zodra deze persoon meerdere dingen tegelijk moet doen.

Het komt voor dat mensen met LVB schaamte ervaren door hun beperking, wat kan leiden tot het proberen te verbergen hiervan. Vaak zie je dat personen (moeilijke) woorden gebruiken die zij ergens hebben opgepikt maar niet uit kunnen leggen wat deze woorden precies betekenen.

Verstoorde balans

Door deze kenmerken, kunnen er problemen ontstaan op seksueel gebied en zeker ook met grenzen. Doordat het voor iemand met een LVB moeilijk is om zich aan te passen aan een situatie, zich in te leven in een ander en informatie te verwerken, kan het besef dat deze persoon een grens over is gegaan pas achteraf komen. Er is geen goede balans tussen lichamelijke opwinding en het inlevingsvermogen. Hierdoor zou iemand met LVB (online) seksueel misbruik kunnen plegen. Dit komt doordat de mentale seksuele ontwikkeling vertraagd kan zijn. Terwijl de lichamelijke ontwikkeling wel normaal verloopt. Door het minder goed ontwikkeld geweten, snapt deze persoon dat iets niet mag maar begrijpt niet goed waarom. Er is vaak moeite met begrijpen waarom het eigen gedrag schadelijk kan zijn voor een ander.

Korte zinnen en herhaling

Bij Stop it Now merken wij dat het voor iemand die licht verstandelijk beperkt is lastig kan zijn om te begrijpen dat die (mogelijk) over een grens is gegaan. Uit onze ervaring blijkt dat korte zinnen, pauzes nemen tussen zinnen en keuzes/adviezen beperken tot twee mogelijkheden goed werkt om dit duidelijk te maken. We herhalen wat er is gezegd en bij moeilijke woorden vragen we terug wat dit betekent. We veroordelen niet en nemen de hulpvrager serieus. We raden altijd aan om het netwerk of een vertrouwenspersoon bij de situatie te betrekken. Het creëren van volledig inzicht in het eigen gedrag is moeilijk bij mensen met LVB. Daarom vinden wij het belangrijk om duidelijk te maken aan degene die met ons belt of chat, dat het gedrag verkeerd is en wat de gevolgen hiervan kunnen zijn.

Het is waardevol om je als professional bewust te zijn van de kenmerken van LVB en je taalgebruik daarop aan te passen. Indien je daar hulp bij nodig hebt, kan je eens kijken op de website www.steffie.nl. Deze website helpt met het uitleggen van alledaagse onderwerpen, waaronder seksualiteit.